Overgewicht Aanpakken | Blog Metabolic Balance

Dat suikers je dik kunnen maken dat is algemeen bekend, maar aan de andere kant zorgt het ook voor energie. En om die energie te verkrijgen speelt het hormoon insuline een grote rol. Insuline zorgt er namelijk voor dat suiker jouw lichaamscellen in kan, waar het wordt omgezet in energie. Hoe dit proces precies verloopt, beschrijven we in deze blog, zodat je begrijpt wat er in je lichaam gebeurt als je iets eet en hoe je er voor kunt zorgen dat je door de juiste voedingskeuze energie krijgt in plaats van dat je extra vet opslaat. Zo willen we je meer kennis geven, zodat je een goede basis hebt om bewust de verandering in je levensstijl mogelijk te maken.

Hoe maakt ons lichaam van voedsel energie?

In ons lichaam speelt zich een heel proces af om de suikers uit koolhydraten om te zetten naar energie voor ons lichaam. Wanneer jij iets eet gaat je lichaam aan de slag met deze voeding: zo komen de suikers (glucose) uit de voeding terecht in het bloed, wat er voor zorgt dat je bloedsuikerspiegel wordt verhoogd. Dit is het signaal voor de alveesklier om insuline te gaan produceren. Deze insuline, het key element in dit proces, hecht zich vast aan de insulinereceptoren op de celwand om zo het glucosekanaal te openen. Dit kanaal geeft de suiker toegang om bij de cel naar binnen te gaan en eenmaal binnen gekomen zet de suiker zijn weg voort richting de mitochondriën, ook wel de energiefabrieken van de cel genoemd. Elke lichaamscel, rode bloedcellen uitgezonderd, heeft mitochondriën. De mitochondriën doen heel veel, maar een van de belangrijkste taken is het omzetten van suikers naar bruikbare energie, die we overal voor nodig hebben.

Doordat de suiker nu is opgenomen in de cel, zal de bloedsuikerspiegel dalen en stopt de alvleesklier met het produceren van insuline. De werking van insuline is dus een belangrijk onderdeel van de stofwisseling, want zonder insuline kunnen wij (bijna) geen suiker en dus geen energie uit de voeding opnemen.

Maar hoe werkt dat nou met suikers en dik worden?

Nu is het zo dat de mitochondriën, waar suiker wordt omgezet in energie, vol kunnen raken, zelfs te vol. Wanneer jij te veel en te vaak eet zullen de mitochondriën overuren moeten draaien om de suikers weg te kunnen krijgen. Je raadt het al, de cel raakt hierdoor uiteindelijk zo overbelast, dat het er alles aan zal doen om zichzelf te beschermen. Hoe? Heel simpel uitgedrukt, doet de cel gewoon de deur dicht en gooit de sleutel (insulinereceptoren) weg. De insulinereceptoren in de celwand worden inactief of verdwijnen zelfs. En zonder deze insulinereceptoren kan het glucosekanaal niet meer worden geopend en kunnen de suikers dus ook niet meer de cel in, waardoor de suiker in de bloedbaan blijft. Ondanks dat de cel een hele kluif heeft aan de suiker die zich al in de cel bevindt, lijkt het in ieder geval of er geen nieuwe suiker meer aan de deur klopt en heeft het toch voor een beetje rust gezorgd. Omdat de cel niet meer reageert op de insuline, lijkt het net of de insuline niet meer werkt: dat noemen we insulineresistentie.

Doordat je suiker de cel niet meer in kan blijft er teveel suiker in het bloed zitten (hyperglycemie). Dit betekent dat de alvleesklier insuline zal blijven produceren om de suiker weg te voeren, waardoor je naast een overschot aan suiker ook een overschot aan insuline in het lichaam krijgt (hyperinsulinemie).
En dit is het moment waar je in gewicht aankomt… Nu de suikers de cellen niet in kunnen, worden ze opgeslagen als reserve brandstof, het zogenaamde glycogeen, maar uiteindelijk wordt het omgezet in vet. Daar komt nog eens bij dat insuline de vetafbraak in het lichaam verhindert en ook nog een hongergevoel veroorzaakt. De vicieuze cirkel is gestart…

Wanneer je niet op tijd uit deze vicieuze cirkel komt, is de reguliere oplossing om nog meer insuline aan het lichaam te geven, kunstmatige insuline, zodat de cel door een “overmacht” aan insuline toch nog wat suiker toe laat. Je bent dan diabeet type 2.

Weetje: Hyperinsulinisme in combinatie met insulineresistentie zijn twee belangrijke gevolgen van het metabool syndroom. Ongeveer 90% van de mensen met overgewicht en 25% van de mensen met een normaal gewicht hebben last van één, of zelfs van beide componenten. In Nederland heeft 40 tot 50% van de bevolking overgewicht, wat het percentage mensen met het metabool syndroom erg hoog maakt.

Is hyperinsulinemie en insulineresistentie op te lossen, zodat je weer in de vetverbranding komt?

Het goeie nieuws is dat het een zogenaamd reversibel proces is: de insulinereceptoren kunnen weer opnieuw worden gevormd en actief worden, waardoor de suikers weer de cel in kunnen en er energie kan worden gemaakt, in plaats van vet. Hoe? Door je insulineniveau te reguleren en weer terug te brengen naar een normaal niveau.

Eigenlijk is dit heel simpel: je insuline wordt gereguleerd wanneer jij je suiker inname gaat reguleren door middel van een gezond voedingspatroon. Bij Metabolic Balance doen we dat onder andere door koolhydraten met een lage glycemische lading in onze maaltijdvoorstellen op te nemen, zoals groente en fruit. In onderstaand plaatje zie je dat voeding met een lage glycemische lading, zoals geselecteerde groenten en fruit, een veel stabielere insuline- en bloedsuikerspiegel geeft, vergeleken met voeding met een hoge glycemische lading, zoals snoepgoed en snacks. Op deze manier zal je insulinespiegel normaliseren en kun je tot vetverbranding komen.

Kortom als jij je inname van koolhydraten reguleert, door de juiste keuzes qua voeding te maken, dan heeft dat direct effect op je insuline in het bloed. Doordat insuline is genormaliseerd, kunnen jouw lichaamscellen de suikers weer verwerken tot energie. Hierdoor hoeven de insuline en suikers niet in je bloed te blijven circuleren, waar het anders zou worden omgezet in vet, voor een hongergevoel zou zorgen en ook de vetafbraak zou blokkeren.

Niet alleen de juiste keuze qua voeding is belangrijk voor het reguleren van je suiker- en insuline niveau, maar ook hoe vaak je eet. En ook heeft het eten van eiwit invloed op je insuline niveau. Hoe we dit bij Metabolic Balance toepassen lees je in onze blog “Vetverbranding stimuleren, wie wilt dat nou niet? ”.